Rabbimiz her devirde yaşadığımız alemi gönül sultanlarıyla donatmış. Güzelliğinin sırrını onlara taşıtmış. Onlar vasıtasıyla insanları iyiye, doğruya ve güzele yönlendirmiş. Yaradılışımızın sebebini onlardan öğrenmişiz. Peygamberler, evliyalar, alimler kainattaki yıldızlar gibi ışıklarını saçmışlar hep. Halkalar oluşmuş etraflarında. İnsan olmuşlar, insanı anlatmışlar. Gönülleri ile gelip gönüllere taht kurmuşlar. Yüzyıllar ötesine taşınacak izler bırakmışlar. “Nedir insandan geri kalan?” derseniz, yaşanılan güzel bir ömür ve varsa eseri derim. Gerisi unutulmaya mahkûm.

Marifetname adlı eseriyle tanıdığım gönül sultanlarından biri de Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleridir. İlmin kapısını aralamış, insanı ve insanlığı anlatmış hem ilmi hem de tasavvufu tanımıştır. Siirt’in Tillo ilçesindeki Şeyhi İsmail Fakirullah’tan feyz almıştır. 1.Mahmut döneminde saray kütüphanesinden yararlanmıştır. Kırka yakın eser veren ve 18. yüzyılda yaşayan İbrahim Hakkı hazretlerinin aşağıya bir kısmını aldığım şiirin güzelliğine bakar mısınız?

Hak şerleri hayr eyler

Zannetme ki gayr eyler

Arif anı seyr eyler

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Sen Hakk'a tevekkük kıl

Teslim ol ve rahat bul

Her işine razı ol

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Deme şu niçin şöyle

Yerindedir ol öyle

Bak sonuna seyr eyle

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Hep işleri faiktir

Birbirine layıktır

Neylerse muvafıktır

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Sen adli zulüm sanma

Teslim ol oda yanma

Sabr eyle sen usanma

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Dilden gamı dur eyle

Canınla huzur eyle

Tefviz-i umur eyle

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Hakk'ın olıcak işleri

Boştur gam u teşvişler

Ol hikmetini işler

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Bir işi murad etme

Olduysa inad etme

Hak'tandır o reddetme

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Sen halk ile yarılma

Bu nefs ile hem kalma

Kalbinden ırağ olma

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Hiç kimseye hor bakma

İncitme gönül yıkma

Sen nefsine yan çıkma

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Her dilde anın adı

Her canda anın yadı

Her kuladır imdadı

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Naçar olıcak yerde

Nagah açar ol perde

Derman eder ol derde

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Az ye az uyu az iç

Ten mezbelesinden geç

Dil gülşenine gel göç

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Geçmişle geri kalma

Müstakbele hem dalma

Hal ile dahi olma

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Her sözde nasihat var

Her şeyde ne zinet var

Her işte ganimet var

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Her söyleyeni dinle

Ol söyleyeni anla

Hem eyle kabul-i canla

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Bil elsine-i halkı

Aklam-ı Hak ey Hakkı

Öğren edeb ü hulkı

Mevla görelim neyler

Neylerse güzel eyler

Eser, sahibinin güzelliğinin göstergesidir. İbrahim Hakkı Hazretlerinin birkaç kuşak sonraki torunlarından Bedrettin Atalar Efendiyle tanışmak şerefine nail oldum. Sıradan bir insan olmadığını hal ve hareketlerindeki zarafetten, nezahetten; sözlerindeki nezaket ve hikmetten anladım. Ne zaman görsem etrafındakilere bir şeyler okur, okuduklarını izah eder, onları iyiliğe güzelliğe yönlendirirdi. İkramı ve paylaşmayı sever, insanlara nezaketle davranırdı. Sadece tefsir, hadis okumaz, edebi eserler de okurdu. Bir defasında kitaplıktan Nigâr Hanımın şiir kitabını alarak okudu bize. Okumakla kalmadı şiiri tahlil etti. Bir edebiyat öğretmeni ancak bu kadar güzel okur ve tahlil edebilirdi şiiri, tabi konuya vakıfsa. Hayranlığım bir kat daha arttı Bedrettin Efendi’ye.

Bir gün İhsaniye’ye gelmiş. Arkadaşın biri aradı telefonla” Bedrettin Efendi burada, fakat gitmek üzere, acele edersen görebilirsin” dedi. Hızla çıktım evden göreyim diye vardığımda arabaya binmişti. Hiç olmazsa camı açsa bir “Hoş geldiniz efendim!” diyebilsem diye geçirdim aklımdan. O mübarek insan fazlasın yaptı. Yaşına ve hastalığına rağmen beni görünce arabadan indi, kucaklaştık, ayaküstü muhabbet ettikten sonra tekrar arabaya bindi ve gitti. Biz olsak yaşlılığı bahane eder, el sallar, arabadan inmeyiz. Gönül insanları böyle.

Birkaç sene önce Üsküdar’da bir yıl başı gecesi Bedrettin Efendinin misafiriyiz. Derse başlamadan önce Bedrettin Efendi “Kardeşlerim, bugün takvim yılının sonu; yüz elli metre aşağımızda insanlar gazinolarda Rabbimizin yasakladıkları işleri yapıyorlar, onlar için dua edelim. Rabbimiz onları affetsin, hidayete erdirsin. Bir daha günah işlemesinler inşallah! ...” Tanımadığı, yüzlerini bile görmediği insanların iyiliği için uzun uzun dua etti. Yüce gönüllü olmak böyle bir şey olmalı. İbrahim Hakkı Hazretlerinden torunu Bedrettin Efendi’ye intikal eden nezaket, diğergâmlık, insana değer verme, insanların iyiliğini isteme gibi hasletlerin canlı şahidi olduk.

İki yıl önce dünyadaki misafirliği bitti bu güzel insanın. Her fani gibi dünyadaki halleriyle sırlandı. Güzel insanlar, güzel şeyler bırakır arkalarında. Gidişleri şeb-i arustur. Allah rahmet eylesin. Mekânı cennet, makamı âlî olsun inşallah. Saygıyla…