İklim değişiklikleri ve küresel ısınma konularında Ayvalık Belediyesi’ne ait İsmet İnönü
Kültür Merkezi’nde müthiş bir sunum gerçekleştiren Prof. Dr. Levent Kurnaz; dünyadaki
nüfus artışının su ve gıda kaynaklarının daralmasına neden olduğuna dikkat çekti.
İçinde bulunduğumuz dönemde insanoğlunun, freni patlamış bir kamyonda rampa aşağı
inerken, fren yerine gaza bastığını söyleyen Levent Kurnaz, aslında herkes üzerine düşeni
yapmış olsa birçok şey değişebilecek. Alınması gereken önlemler noktasında hiç kimse
üzerine düşeni yapmıyor. Bunun sonucunda da dünya her geçen gün daha da kötüye gidiyor”
dedi.
Türkiye’de yaşayan orta yaşlardaki herkesin ilk ve ortaokul dönemlerinde aldıkları coğrafya
derslerinde, tarım alanında Türkiye’nin kendi kendine yetebilen 7-8 ülkeden biri olduğuna ait
bilgilerin verildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Kurnaz, “Bize bu bilgiler verilirken, o dönemde
Türkiye’nin nüfusu 20-30 milyon arasındaydı. Şimdi ise 85 milyon. Şimdi bırakın kendi
kendimize yetmeyi, tarım ürünlerini en fazla ithal eden ülkelerden biriyiz. Pandemi
döneminde hepimiz gördük ki, küreselleşmenin tekerine çomak soktuğunuz an sistem
patlayabiliyor. Bugün Rusya-Ukrayna arasındaki savaşı bile dünyayı tahıl konusunda zora
sokabiliyor. Düşünün Orta Anadolu’da şeker pancarı üretmenin katma değeri daha fazla
denilerek yer altı suyuyla şeker pancarı üretiyoruz ama orada buğday üretilecekken, bunu
Ukrayna’dan gelecek olan buğdaya bırakıyoruz. Ama Ukrayna’da kuraklık olur, savaş olur,
bunları düşünmüyoruz. ‘Ukrayna’da böyle bir kriz varsa bizde buğdayımızı Amerika’dan
alırız. Amerika’da kuraklık olursa, o zaman da Avusturalya’dan alırız’ diyoruz. Ama şu anda
dünya öyle bir yere gidiyor ki, bu noktaların her birine aynı anda kuraklık geliyor. Ve biz de
burada üretemezsek ne olacak?” diye sordu.
Dünya’da yaşayan herkesin iklim değişiklikleri ve küresel ısınma sorunlarının dışında başta
kirlilikler olmak üzere birçok sorunu göz önüne alarak hayatlarını sürdürmek zorunda
olduğunu kaydederek, “Gıda üretimi daraldıkça içinde bulunduğumuz koşullarda maliyetler
artıyor. Mazotun, gübrenin, tarım ilacının fiyatları artıyor. Maliyetler arttıkça da temel gıda
ürünlerinin fiyatı her geçen gün yükseliş ivmesi çiziyor” dedi.
“ASTRONOMİK CEP TELEFONU FİYATLARINI SORGULAMIYOR, AMA EKMEK
FİYATLARININ SADECE 1 TL ARTIŞINA BİLE ADETA İSYAN EDİYORUZ”
Bilinçsiz tüketim konusunda da oldukça büyük eksikliklere sahip olunduğuna işaret eden
Prof. Dr. Levent Kurnaz, günümüzde insanların cep telefonlarına 40-50 bin lirayı aşan
rakamları öderken, bu fiyatları sorgulamadığını, ancak ekmek fiyatı 1 TL arttığında ise buna
tepki gösterilmesinin arasındaki tezata anlam veremediğini vurguladı.
İngiliz nüfus bilimci ve politik iktisat teorisyeni Thomas Robert Malthus’un 1700’lü yıllarda
ifade ettiği, “Nüfus geometrik artarken besin üretimi aritmetik artar. İkisinin çakıştığı
noktadan itibaren de kıtlık başlayacaktır. Bu da mevcut hâliyle yönetilemeyecek ve

kaçınılmaz biçimde geometrik nüfus artışını kriz çıkaracaktır” kuramını hatırlatan Boğaziçi
Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof.
Dr. Levent Kurnaz, “İnsanoğlu olarak biz Malthus’un savunduğu bu gerçekleri üç kez
kırmışız. Birinci kışımız; Güney Amerika’nın açıklarında Galapagos Adaları bölgesinde,
adaların tepelerinde metrelerce kuş dışkılarının çok kaliteli gübre olduğunu keşfedilmiş. Bu
gübreler gemilerle Avrupa’ya getirilmiş ve lineal artması gereken gıda üretimi bir anda
çıldırmış ve olağanüstü bir gıda üretimi gerçekleştirilmiş ve ilk krizi böyle atlatmışız. İkinci
kriz ise 1. Dünya Savaşı’nın başlangıcında havadaki azottan amonyak yapmayı keşfetmişiz.
Amonyaktan da gübre yapılmış ve böylelikle ikinci defa gıda krizini aşmışız. Üçüncüsü de;
1960’lı yıllarda; değişik besinleri, genetik değişikliklerle başka yerlerde üretmeyi öğrenmişiz.
Böylelikle gıda krizlerinde insanoğlu olarak üç kez şapkadan tavşan çıkarmayı başarmışız.
Ama önümüzdeki gıda krizi için şapkadan çıkacak tavşan kalmadı. Devalı artan bir nüfus,
azalan kaynaklar ve tüm bunların üzerine hızla pahallılaşan bir hayat. Bir yerde sistem
tıkanma noktasına geliyor. Bunun üzerine pandemiler, kuraklıklar, maliyetlerin hızla
yükselmesi de işin içinde çıkılmazlığı beraberinde getiriyor” dedi.
ZEYTİNYAĞININ HIZLA YÜKSELİŞİNİN NEDENİNİ DE ANLATTI
Küresel zeytinyağı fiyatlarının da olağanüstğü artışına dikkat çeken Levent Kurnaz, “Fiyatlar
bu kadar artıyorsa; ya girdi fiyatları artıyordur, ya da bir yerlerde çok ciddi rekolte düşüşü
vardır. Zeytinyağı üretimine mercek tuttuğumuzda da zaten, her ikisinin de bulunduğunu
rahatlıkla görebiliriz” diye konuştu.
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi
Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz’a gerçekleştirdiği sunumun ardından Ayvalık Ticaret Odası
Başkanı Ali Uçar ile ATO Meclis Başkanı Suat Akın tarafından verilen bir plaketle teşekkür
edildi.HABER:MERVE GÜLMEZOĞLU KOCADAĞLI