Bugun...


ÖZDEN CERTEL

facebook-paylas
ONKOLOJİK REHABİLİTASYON
Tarih: 21-05-2024 17:03:00 Güncelleme: 24-05-2024 14:19:00


Onkolojik rehabilitasyonu, kanserli bir hastaya, hastalığın ve tedavilerin belirlediği sınırlar içerisinde maksimum fiziksel, sosyal, psikolojik ve mesleki fonksiyonların kazandırılmasına yardımcı olmak için yapılan çalışmalardır. Günümüzde tanı ve tedavi olanaklarının artması ile kanser tanısı alan hastalarda giderek artan bir iyileşme gözlenmektedir. Kanserli hastalarda, hastalığa veya tedavilere bağlı olarak psikolojik veya fiziksel engellilik ortaya çıkmaktadır. Kanser rehabilitasyon programları ile bu hastaların fonksiyonel yetilerinin değerlendirilmesi, yeni durumlara adaptasyon sağlamaları ve yaşam kalitelerinin artırılması mümkün olur. Kanser rehabilitasyonu rahatsızlık olmadan önce, kanser tedavisi esnasında veya tedavi sonrasında söz konusu olabilir.

Onkolojik rehabilitasyon multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Özellikle onkoloji ve fizik tedavi ve rehabilitasyon departmanlarının işbirliği önemlidir. Rehabilitasyon ekibinde Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanı hekimin yanı sıra rehabilitasyon hemşiresi, fizyoterapist, iş uğraşı terapisti, konuşma terapisti, ortez/protez uzmanı, diyetisyen, psikolog, meslek danışmanı ve sosyal hizmet uzmanı yer almalıdır. Ekibin en önemli üyeleri arasında yer alan hasta ve ailesinin rehabilitasyon programının bir çok aşamasında, özellikle gereksinimlerin belirlenmesi gibi konularda tedavi planının yapılmasına katkılarının olacağı unutulmamalıdır.

Onkolojik rehabilitasyon programlarını dört faza ayırmıştır; koruyucu evre, restoratif evre, destekleyici evre, palyatif evre. Koruyucu rehabilitasyon, sorun ve fonksiyon kaybı oluşmadan önce hastanın eğitimi ile oluşabilecek sorunların şiddetinin azaltılmasını amaçlamaktadır. Örneğin cerrahi öncesi hastaya solunum egzersizlerinin öğretilmesi, cerrahi sonrasında hastanın bu egzersizleri daha bilinçli uygulamasını ve solunum yollarını temizlemesini sağlayacaktır.Restoratif evrede hastalık veya tedavilere bağlı oluşan sorunların aşılması, hastalık öncesi fonksiyonel düzeye hızla dönülmesi ve maksimum kapasitenin kazandırılması amaçlanmaktadır. Tedavisi tamamlanmış kişilerin bağımsızlığını kazanması ve işine dönüşü hedefler arasındadır.Yürüme güçlüğü,kas güçsüzlüğü,eklem problemleri olan bireylerin fonksiyonel durumunu iyileştirmek için su içi egzersiz programlarından, bazı hastalarda cihaz destekli egzersizlerden ve robotik egzersizlerden yararlanılır. Solunum ve kalp ve damar sistemi etkilenen hastaların solunum egzersizi programına ve kardiyak egzersiz programına alınması gerekir. Dolaşım bozukluğu gelişen bireylerin lenfödem programına alınması gerekebilir.Özellikle el becerilerinde yetersizlik,kendine bakım aktivitelerinde kısıtlılık gelişen bireyler iş ve uğraşı tedavi programına alınabilir.Destekleyici evre hastalığın ve tedavi gereksiniminin devam etmesi ve fonksiyonel yetilerde değişiklik olması ile karakterizedir. Bu evrede rehabilitasyonun amacı fonksiyonel değişiklikleri sınırlamak ve fonksiyon kaybının oluşturacağı problemleri azaltmaktır. Hastanın gereksinimleri bu fazda farklılıklar göstermektedir. Mobilizasyon için yürüteç, tekerlekli sandalye gibi cihazlar kullanılabilir. Hasta eğitimi bu dönemde fonksiyon kaybına adaptasyon üzerine yoğunlaşmalıdır. Yine bu evrede bağımsızlığı sağlamak amacıyla evde belirli düzenlemelerin ve değişikliklerin yapılması gerekli olabilir. Kendine bakım aktiviteleri yanı sıra cilt ülserleri ve kontraktürler (eklem katılıkları) gibi problemlerin önlenmesi amaçlanır.Palyatif rehabilitasyon hastalığın terminal döneminde olan hastalara yöneliktir. Bu dönem fonksiyon kaybının ilerlemesi ile karakterizedir. Palyatif tedavinin amacı hastalığa ait komplikasyonların azaltılması, hasta ve ailesinin fiziksel ve emosyonel olarak rahatlatılmasıdır. Semptomlara özellikle ağrıya yönelik tedavi önemli yer tutmaktadır. Bağımlılığın bu dönemde artmasına karşın, belirli fonksiyonlarda bağımsızlık sağlanması ve evde bakım konusunda aile eğitimi verilmesi gerekmektedir.

Kanser hastalarının fonksiyonel durumlarını ve yaşam kalitesini en erken aşamada geliştirmek için tatmin edici ve etkili uygulamalara ihtiyaç duyulmaktadır. Onkolojik rehabilitasyon yaklaşımları, kanserli hastalar için kapsamlı bir değerlendirmenin ardından bu hastalara göre uyarlanmış bireysel programlar olarak planlanmalı ve uygulanmalıdır. Hayatta kalmak, günlük yaşamda aktiviteleri yerine getirebilmek için dizayn edilen bu programlarda,düzenli katılımla  başarılı sonuçlar alınmaktadır.



Bu yazı 584 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
SON YORUMLANANLAR
  • HABERLER
  • VİDEOLAR
HABER ARŞİVİ
GAZETEMİZ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


nöbetçi eczaneler
HABER ARA
Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YUKARI