Merhaba Sevgili Okurlarım…
Geçtiğimiz hafta, uğradığımız bir trafik kazasında aracımızda meydana gelen maddi
zararları veya ölüm/yaralanma halinde uğranılan bedeni zararları kusurlu aracın zorunlu mali
mesuliyet sigortası kapsamında sigorta şirketinden talep edebileceğimizi konuşmuştuk.
Bu hafta da, yine motorlu araçlar arasında meydana gelen maddi hasarlı bir trafik
kazasında kusurlu aracın zorunlu mali mesuliyet sigortasına dayanarak talep edebileceğimiz
bir zarar kalemi olan araç değer kaybını inceleyeceğiz.
Bir kaza sonucu aracınız maddi hasara uğradığında, aracınızın hasarı onarılsa dahi,
aracınızı satarken artık o araç hasar görmüş bir araç olarak satılacak ve hasarsız haline
nazaran ikinci el satış fiyatında bir azalma meydana gelecektir. İşte bu azalma, kaza sonucu
aracınızda meydana gelen değer kaybını oluşturmaktadır.
Aracınızda meydana gelen değer kaybını talep edebilmeniz için öncelikle kazada
kusursuz veya diğer araca ya da araçlara göre daha az kusurlu olmanız gerekmektedir. Aksi
takdirde, kazada tam kusurlu olan aracın değer kaybının talep edilmesi mümkün
olmamaktadır.
Yine değer kaybı talep edebilmeniz için daha önce aracınızın hasara uğrayan aynı
bölümünün başka bir sebeple zarar görmemiş olması buna ilişkin değer kaybı talep edilmemiş
olması gerekmektedir. Yani aracınızın hasara uğramış ve değer kaybı tazminatı alınmış bir
parçası için ikinci kez değer kaybı tazminatı talep edilmesi mümkün değildir.
Meydana gelen kaza neticesinde kasko sigortacınız tarafından aracınızın tam/ağır
hasarlı görülerek aracınıza ilişkin pert total işlemi uygulanması hali de (halk arasında aracın
pert olması olarak tabir edilmektedir) araç değer kaybı tazminatı talep edilemeyecek haller
arasında düzenlenmiştir. Bununla birlikte, aracınızda meydana gelen hasarın kasko poliçesinin
mini onarımı kapsamında giderilebilecek basit hasarlardan olması halinde de araç değer kaybı
tazminatı talep edilemeyecektir.
Araç değer kaybı, kusurlu aracın zorunlu mali mesuliyet sigortası tarafından
karşılanabilen doğrudan zarar kalemlerindedir. Bununla beraber, aracınızın kasko sigortanız
kapsamında onarımını sağladığınızda, çoğunlukla kasko sigortacınızın aracınızın onarımı için
ödediği hasar bedelini kusurlu olan aracın zorunlu mali mesuliyet sigortacısına rücu ettiği,
yani ödediği miktarın kusurlu aracın trafik sigortası tarafından kendisine geri ödenmesini
istediği görülmektedir. Bu durumda aracın hasarı büyük boyutta ise, kasko sigortacısına
ödeme yapan zorunlu mali mesuliyet sigortasının (trafik sigortası) teminat limitinin tükenmesi
veya azalması söz konusu olabilmektedir. Böyle bir durumda kusurlu aracın trafik
sigortacısının teminat limitinin dolması gerekçesiyle hiç değer kaybı tazminatı ödemesi
yapmaması veya eksik ödeme yapması haliyle karşılaşılabilmektedir. Geçtiğimiz hafta da
değindiğimiz üzere, ihtiyari mali mesuliyet sigortası, zorunlu mali mesuliyet sigortasının bir
nevi devamı niteliğinde olup, zorunlu mali mesuliyet sigortasının teminat limitini aşan zarar
tutarlarını ödemekle sorunludur. Dolayısıyla, zorunlu mali mesuliyet sigortacısının ödeme
yapmadığı durumlarda varsa kusurlu aracın ihtiyari mali mesuliyet sigortacısına başvurarak
da değer kaybı talep edilebilecektir.

Her iki sigorta aleyhine dava ikame edilerek değer kaybı talebinde bulunulabilmesi
için de sigorta şirketine başvuru yapmış olmak ön şarttır. Bu şu anlama gelmektedir ki, sigorta
şirketine başvurmadan değer kaybı tazminatı talepli dava açmanız halinde davanız usulden
reddedilecektir. Sigorta şirketine başvuru için Kanun ve diğer hukuki düzenlemelerde bir
takım şartlar öngörülmüş olup, gerekli belgelerin başvuruya eklenmesi ve sürecin titizlikle
takip edilmesi gerekmektedir.
Sigorta şirketi tarafından başvurunuza olumsuz cevap verilmesi, hiç cevap
verilmemesi veya bir kısım değer kaybı tazminatı ödemesi yapılmakla birlikte ödenen tutarın
eksik ve yetersiz olması halinde bu kez değer kaybı tazminatı talebiyle dava yoluna
başvurulabilecektir. Açılacak olan davada da yine süreç detaylı ve profesyonel bir takip
gerektirmekte olup düzenlenen bilirkişi raporlarının incelenerek gerekli itirazların yapılması
ve gerekirse yeniden rapor aldırılması gerekmektedir. Değer kaybı tazminatı talebiyle açılan
bir davanın süresi yerine göre değişmekle birlikte 1-2 seneyi bulacaktır.
Sigorta şirketleri aleyhine açılacak değer kaybı tazminatı talepli bir dava öncesinde
sigorta şirketine başvurunun yanında arabuluculuk yoluna başvurmuş olmak da dava şartıdır.
Arabuluculuk yoluna başvurulduğunu ve görüşmeler neticesinde anlaşma sağlanamadığını
gösteren arabuluculuk son tutanağının dava dilekçesine eklenmesi gerekmekte olup, aksi
durum yine davanın usulden reddi sebebi olacaktır.
Zorunlu mali mesuliyet sigortacısı ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının yanında
elbette kazaya sebebiyet veren kusurlu araç sürücüsü ve araç sahibi de değer kaybı
tazminatından sorumludur. Açılacak olan dava sayılan taraflardan yalnızca birisine karşı
açılabileceği gibi, hepsine karşı da açılabilecektir.
Araç değer kaybı tazminatının kaza tarihinden itibaren 2 yıl içinde talep edilmesi
gerekmektedir. Bu süre içinde başvuru yapılmaması halinde değer kaybı talep hakkınız
ortadan kalkacaktır.
Peki, gelelim değer kaybı miktarının hesaplamasına. Değer kaybının hesaplamasında
aracın markası, modeli, trafiğe çıkış yılı, kilometresi, hasar gören parçalar ve hasarın boyutu
gibi birçok kriter göz önüne alınmakta olup bu hesaplama alanında uzman eksperler
tarafından yapılmaktadır. Önceki yıllarda değer kaybı hesaplaması Karayolları Motorlu
Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları’nda yer alan değer kaybı hesaplama
formülüne göre yapılmaktayken, Anayasa Mahkemesi tarafından bu hesaplama yönteminin
gerçek değer kaybını tespit etmeye elverişli olmaması sebebiyle anılan madde iptal edilmiştir.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı ile birlikte değer kaybı hesaplamaları artık “gerçek
zarar” ilkesi göz önüne alınarak yapılacak, yani aracın kazadan önceki hali ile kazadan
sonraki hali arasındaki piyasa şartlarına göre meydana gelen değer düşüklüğü aracın gerçek
değer kaybını oluşturacaktır.
Yine Anayasa Mahkemesi tarafından verilen başka bir iptal kararına göre, iptal kararı
öncesinde belli bir kilometrenin üzerindeki araçlarda ve plastik tampon, cam, lastik, hava
yastığı, jant, elektronik aksam gibi “değiştirilebilir parçalar” olarak tanımlanan parçalarda
değer kaybı talebinde bulunulamazken, karar sonrasında belirtilen parçalar için de değer kaybı
talebinde bulunulabilecek olup, değer kaybı talep etmek için öngörülen kilometre sınırı da
kaldırılmıştır.

Sevgili okurlar, aracınız sizin kusurunuz olmayan veya karşı tarafa göre daha az
kusurlu olduğunuz bir kaza sonucu hasara uğradığında ilk yapmanız gereken paniğe
kapılmadan kaza tespit tutanağı tutmak, aracı kaza yerinde kazanın oluşunu ve meydana gelen
hasarı da gösterecek şekilde fotoğraflamak, aracınızın kasko sigortası var ise vakit
kaybetmeden kasko sigortacınıza başvurarak hasar dosyası açtırarak aracın onarımını
gerçekleştirmek, kasko sigortanız yoksa yetkili bir serviste aracınızın onarımını sağlayarak
onarım faturalarını temin etmek ve sonrasında kusurlu aracın zorunlu mali mesuliyet
sigortasını yapmış olan sigorta şirketine değer kaybı talebiyle başvuru yapmaktır.
Aracınızın serviste kaldığı süre için veya pert işlemine tabi tutulduğu hallerde yeni bir
araç satın almanız için geçecek olan makul süre için aracınızdan mahrum kalmanız sebebiyle
araç mahrumiyet tazminatı/ikame araç bedeli talep etmenizin de mümkün olduğu da
unutulmamalıdır. Ancak bu talep farklı esaslara ve şartlara tabi olup bu sürecin de ayrıca
incelenmesi gerekmektedir.
Hepinize iyi haftalar dilerim sevgili okurlarım..
Haftaya görüşmek üzere, sağlıkla, adaletle kalın..